Tuesday, July 31, 2012

ល្បែងប្រជល់មាន់

           ល្បែងប្រជល់មាន់ ជាល្បែងមួយយ៉ាងរបស់ពួកកុមារាកុមារីជំទង់ៗ ទូទៅក្នុងកម្ពុជរដ្ឋគេតែងលេងកំសាន្តក្នុងវេលាយប់ សមាសភាពនៃអ្នកលេងល្បែងនេះមានគ្នា នាក់គឺ​​ប្រុស​​ម្នាក់ធ្វើមាន់ឈ្មោលស្រីម្នាក់ធ្វើមាន់ញី ប្រម្នាក់ស្រីម្នាក់ធ្វើជាអ្នកចាំឲ្យទឹកមាន់ ពេលលេងប្រុសម្នាក់ស្រីម្នាក់ដែលធ្វើមាន់ចូលទៅឱនក្រាបទទ្ទឹមគ្នាមួបែរមុខទៅខាងជើង មួយបែរមុខទៅខាងត្រូង ប្រុសម្នាក់ដែលធ្វើជាអ្នកចាំឲ្យទឹកចូលទៅឈរក្បែរមាន់ឈ្មោលមាន់ញីរបស់ខ្លួនចាំឲ្យទឹកមាន់ខ្លួន
            សកម្មភាពរបស់អ្នកលេងដូចរូបភាពនេះ


Sunday, July 29, 2012

ក្រឡាញ់

ក្រឡាញ៖ ( ន. )  ឈ្មោះ​ឈើ​មួយ​ប្រភេទ មាន​ផ្លែ​បរិភោគ​បាន ។ ឈ្មោះ​ស្រុក ១ ក្នុង​ខែត្រ​សៀមរាប ។

Thursday, July 26, 2012

ក្រខុប

ឈ្មោះ​ឈើ​មាន​ផ្លែ​បរិភោគ​បាន; ក្រខុប​មាន​ច្រើន​យ៉ាង ។

ក្ទម្ពទេស

ឈ្មោះ​ឈើ​មួយ​ប្រភេទ ជា​ឈើ​មាន​ដើម​មិន​ធំ​ណាស់ មាន​សាច់​រឹង ស្លឹក​ល្អិត​ៗ ផ្កា​មាន​សណ្ឋាន​ស្រដៀង​នឹង​ផ្កា​ក្ទម្ព ផ្លែ​មាន​សណ្ឋាន​ស្រដៀង​នឹង​ផ្លែ​ចង្រៀក ប៉ុន្តែ​ត្រួយ ផ្កា​និង​ផ្លែ​ខ្ចី ប្រើ​ជា​អន្លក់​បាន ត្រួយ​ប្រើ​ជា​របោយ​នំ​បញ្ចុក​ក៏​បាន ជា​ឈើ​មាន​ពូជ​មក​ពី​ប្រទេស​ក្រៅ មាន​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​យូរ​ណាស់​មក​ហើយ អ្នក​ខ្លះ​ហៅ​ឈើ​នេះ​ថា «សម្បួរ​ទេស» ​អ្នក​ខ្លះ​ហៅ «សម្បួរ​ប្រាក់», អ្នក​ខ្លះ​ហៅ «ទុំ​ទេស» អ្នក​ខ្លះ​ហៅ «ក្រៈទុំថេត» (តាម​សំដី​សៀម), តាម​ពិត​ត្រូវ​ហៅ «ក្ទម្ពទេស» ឬ «សម្បួរ​ទេស» : គេ​ច្រើន​ដាំ​ក្ទម្ពទេស​ធ្វើ​ជា​របង​ឈើ​រស់ ព្រោះ​ជា​ឈើ​រស់​ជាប់​បាន​យូរ គេ​អាច​ប្រើ​ត្រួយ, ផ្កា​និង ផ្លែ​ខ្ចី​ជា​អាហារ​បាន​ផង ។


កន្ទួតព្រៃ

ឈ្មោះ​ឈើ​ព្រៃ ផ្លែ​មាន​រស​ជូរ​លាយ​ចត់ ប្រើ​បរិភោគ ឬ​ធ្វើ​ថ្នាំ​បាន ។ 

រូបភាពដកស្រង់​ចេញពី៖ https://www.facebook.com/media/set/?set=a.262308717198931.56907.262302363866233&type=3

កន្ទួត (Gooseberry)

 ឈ្មោះ​ឈើ​មាន​ផ្លែ​មាន​រស​ជូរ ប្រើ​បរិភោគ​បាន ។ កន្ទួត​មាន​ពីរ​ប្រភេទ​គឺ កន្ទួត​ស្រុក, កន្ទួត​ព្រៃ ។ 

Tuesday, July 24, 2012

ល្បែងឱបត្រឡាច ឬ បេះឪឡឹក

            ល្បែង​ខ្មែរ​មាន​ច្រើន​បែប​ ល្បែង​ខ្លះ​គេ​លេង​តែ​ក្នុង​ពេល​ថ្ងៃ ល្បែង​ខ្លះ​គេ​លេង​តែ​ក្នុង​ពេល​យប់​ខែ​ភ្លឺ​  ល្បែង​ខ្លះ​គេ​លេង​តែ​ក្នុង​ពេល​បុណ្យ​មាន​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ជា​ដើម​  ល្បែង​ខ្លះ​គេ​លេង​មិន​កំណត់​ពេល ។
            ល្បែង​ដែល​លេង​តែ​ក្នុង​ពេល​យប់​ខែ​ភ្លឺ​ ហើយ​មិន​ចាំ​បាច់​មាន​បុណ្យ​ទាន​អ្វី​នោះ​ មាន​ ល្បែង​ឱប​ត្រឡាច​ ឬ​ បេះ​ឪឡឹក​ ជាដើម ។
            ល្បែង​នេះ​ជា​ល្បែង​កំសាន្ត​សប្បាយ​ របស់​ពួក​កុមារា​កុមារី​នៅ​គ្រប់​និគមជនបទ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ។
            សកម្មភាព​របស់​អ្នក​លេង​ដូចរូបភាព​នេះ ៖



ល្បែងលាក់កន្សែង

            ល្បែង​លាក់​កន្សែង​  ជា​ល្បែង​មួយ​យ៉ាង​របស់​ក្មេង​ខ្មែរ​ក្នុង​​បុរាណ​កាល​តែង​លេង​សម្រាប់​ទី​កំសាន្ត​សប្បាយ​  នៅ​ពេលយប់​ខែ​ភ្លឺ​​ក្នុង​រដូវ​ចូល​ឆ្នាំ  ឬ​នៅ​ពេល​ជា​ចន្លោះ​ការ​ហត់​នឿយ​ម្តង​ៗ ។
            មុន​ដំ​បូង​ ពួក​ក្មេង​ៗ​គេ​បបួល​គ្នា​បាន​ចំនួន​ពី ៦-៧ នាក់​ឡើង​ទៅ​ឲ្យ​អង្គុយ​ច្រ​ហោង​ដំកង់​ជា​វង់​មូល​ ដាក់​ដៃ​ទាំង​ពីរ​ទៅមុខ​លើ​ក្បាល​ជង្គង់​ក្នុង​ទី​ណា​មួយដែល​ជា​ទី​វាល​ស្រឡះ​រាប​​ស្មើ​ល្អ ។  ហើយ​គេ​យក​កន្សែង​ ឬ​ក្រមា​តូច​មួយ​មក​រុំ​មូរ​ឆ្មូល​រឹត​ឲ្យ​តឹង​ណែន​ល្អ​ ទុក​ជា​យ​បន្តិច​សម្រាប់​កាន់​យួរ​បាន​  ហៅ​ថា​ កន្សែង​ មាន​ម្នាក់​ក្រោក​ចេញ​ទៅ​ក្រៅ​វង់​កាន់​កន្សែង​នោះ​  ដើរ​ព័ទ្ធ​ជុំ​វិញ​យ៉ាង​លឿន​ ពី​ខាង​ក្រោយ​ខ្នង​អ្នក​អង្គុយ​​បញ្ឆោត​អ្នក​អង្គុយ​មិន​ឲ្យ​ដឹង​ខ្លួន​ថា​ គេ​លាក់​កន្សែង​ក្រោយ​ខ្នង​អ្នក​ណា ។​ 
            សកម្មភាព​របស់​អ្នក​លេង​ ដូច​រូប​ភាព​ខាង​ក្រោម​នេះ ៖


Friday, July 20, 2012

ល្បែងលោតអន្ទាក់

            ល្បែង​លោត​អន្ទាក់​ ជា​ល្បែង​​សម្រាប់​កុមារា​កុមរី​ជំទង់​ៗ​​លេង​ក្នុង​វេលា​យប់​ នៅ​រដូវ​ចូល​ឆ្នាំ ឬ នៅ​ពេល​ទំ​នេរ​ខ្លះ តាម​ដែល​គេ​ស្ម័គ្រ​ ។  បាន​ជា​គេ​ហៅ​ថា​ «​ល្បែង​លោត​អន្ទាក់​»  ព្រោះ​ល្បែង​នេះ​មាន​មនុស្ស​មួយ​ពួក​អង្គុយ​ច្រ​ហោង​ដំកង់​ ចាប​ចុង​ដៃ​គ្នា​ជា​អន្ទាក់​ដៃ ចាប់​ស្ទាក់​អ្នក​លោត​កុំ​ឲ្យ​លោត​ចូល​បាន​,  មួយ​ពួក​ទៀត​ ឈរ​ជុំវិញ​ចំា​លោត​រំលង​ឲ្យ​ចូល​ទៅក្នុង​អន្ទាក់​ដៃ​នោះ ។  របៀប​លេង​ល្បែង​នេះ​  គេ​ចែក​ពួក​អ្នក​លេង​ជា ២ ចំនួន​ស្មើគ្នា​ គឺ​ចាប់​តាំង​ពី ៥ ឬ ៦ នាក់​ម្ខាង​ឡើង​ទៅ ។ 
            សកម្មភាព​របស់​អ្នក​លេង​ដូចរូប​ភាពនេះ ៖


ល្បែងចាប់កូនខ្លែង

            ល្បែង​ចាប់​កូន​ខ្លែង​ ជា​ល្បែង​របស់​កុមារា​កុមារី​ជំទង់​ៗ តែង​តែ​លេង​ក្នុង​វេលា​យប់​ខែ​ភ្លឺ នៅ​រដូវ​ចូល​ឆ្នាំ ឬ នៅ​ពេល​ទំនេរ​។
            សកម្ម​ភាព​របស់​អ្នក​លេង​ដូច​រូប​ខាង​ក្រោម​នេះ ៖



            ល្បែង​នេះ​ ពេល​លេង​គេចាត់​ម្នាក់​ដែល​មាន​មាឌ​មាំ​ធំ ឲ្យ​ធ្វើ​ជា​មេ​​ហ្វូង​ហៅ​ថា​មេមាន់​, ចាត់​ច្រើន​នាក់​ឲ្យ​ធ្វើ​ជាកូន​មាន់​ ហើយ​គេ​ចាត់​ម្នាក់​ទៀត​ឲ្យ​ធ្វើ​ជា​ខ្លែង ចាំ​ចាប់​កូន​មាន់​។ ម្នាក់​ៗ​គេយក​ក្រមា​ក្រវាត់​ចង្កេះ​ឲ្យ​តឹង​ណែន​ ការពារ​កុំ​ឲ្យ​របូត​សំ​លៀក​។​

Friday, July 13, 2012

ល្បែងឈូង

            ល្បែង​ឈូង ជាល្បែង​មួយយ៉ាង​របស់​មនុស្ស​កម្លោះ​ក្រមុំ​ ឬ មនុស្ស​ចំណាស់​ៗ​ប្រុស​ស្រីទូទាំង​កម្ពុជរដ្ឋ គេតែង​លេង​នៅវេលា​យប់​ខែភ្លឺ​ក្នុង​រដូវ​ចូល​ឆ្នាំថ្មី (ខែចេត្រ​-ពិសាខ​)។ គេ​ចែក​គ្នា​ជា ២ ពួក​ ប្រុស​ ១ ពួក, ស្រី ១​ ពួក។ ក្នុង​ ១​ ពួកៗ មានគ្នា​ចំនួន​ពី​ ១០នាក់ ឬ ២០នាក់​ឡើងទៅ ឈរត្រៀម​ជា​ ២ ជួរ ទល់មុខ​គ្នា ឃ្លាតពី​គ្នាប្រមាណជា ៨ ឬ ១០ ម៉ែត្រ។ គេយក​ក្រមា​ឬ​កន្សែង​មក​ឆ្មូល​ឲ្យ​មូល​ចង​រឹត​ឲ្យ​តឹង​ណែន​ល្អ ទុក​ឲ្យ​មាន​កន្ទុយ​បន្តិច​ហៅ​ថា​ «ឈូង» សម្រាប់​កាន់​បោះឬ​ចោល​ទៅមក​រក​គ្នា។
            សកម្មភាព​របស់​អ្នក​លេង​ដូច​រូប​ខាង​ក្រោម៖



ឈូង​មាន​ ២ បែប៖
១-ឈូង​ច្រៀង​រាំ
២-ឈូង​លោះខ្ញុំ

ល្បែងស្តេចចង់ ឬ ល្បែងអៀវ

           ល្បែងស្តេចចង់ ជាល្បែងមួយយ៉ាងដែលពួកកុមារាកុមារីជំទង់ៗគ្រប់ភូមិ-ស្រុក ទូទាំង​កម្ពុជ​រដ្ឋ​តែង​តែ​លេង​នៅ​ពេល​ទំនេរ​ក្នុង​វេលា​យប់​ខែ​ភ្លឺ។ អ្នក​លេង​មាន​ប្រុស​មាន​ស្រី​ច្រើន​នាក់​មិន​កំណត់​។ ពេល​លេង​គេ​ចែក​គ្នា​ជា ២ពួក​ ប្រុស​ ១ ពួក​ ស្រី ១ ពួក។ ក្នុង​បណ្តា​អ្នក​ទាំង​ ២ ពួកនោះ គេ​តាំង​ប្រុស​ឬស្រី​ម្នាក់​ឲ្យ​ធ្វើ​ជា​ស្តេច​ ឲ្យ​អង្គុយ​នៅទីមួយចំ​កណ្តាល​ទី​ លើកៅ​អី​ឬ​លើវត្ថុ​អ្វី​មួយ​ មាន​ត្បាល់​ជា​ដើម​។
            សកម្ម​ភាព​របស់​អ្នក​លេង​ ដូច​រូប​ភាពនេះ៖



            កាល​អ្នកធ្វើស្តេច​អង្គុយ​លើ​ទី​ដ៏​សម​គួរ​មួយ​ហើយ​, ខាង​ស្រី​គេ​ឲ្យ​ស្រី​ម្នាក់​ដើរ​ចូល​ទៅ​ខ្សឹប​នឹង​ស្តេច​ថា​ ខ្លួនស្រឡាញ់ឈ្មោះ​ណាមួយ ឧបមាថា​ឈ្មោះ​ ក ឬ ខ ខ្សឹប​ហើយ​គេថយ​មក​អង្គុយ​ ឬក៏មក​ឈរ​នៅកន្លែង​ដើម​វិញ។​